حتما عروسک‌های دوست داشتنی جام‌جهانی را می‌‌شناسید. عروسک‌هایی که در هر دوره 4ساله، نمادی از فرهنگ و تمدن کشور برگزار کننده هستند. به این آیتم‌های زنده یا غیر زنده مسکات برند گفته می‌شود. این نماد تا ده‌ها در ذهن مخاطب مانده و یادآور خاطرات آن دوره است. این المان علاوه‌بر فوتبال در بسیاری از کسب‌وکارها نیز تعریف شده است و به همین خاطر بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک امروزی به دنبال این هستند که از آن برای بردسازی استفاده کنند. در این مطلب به سوال مسکات برند چیست پاسخ می‌دهیم و اثرگذاری آن در برندسازی را بررسی می‌کنیم. اما قبل از آن برای آشنایی بیشتر شما با این نوع المان، در لیست زیر برخی از مشهورترین مسکاتها را که خاطره‌ساز نیز هستند معرفی می‌کنیم:
- میمون چی توز
- عروسک میشلن
- خرس کارتونی ایران رادیاتور
- خرگوش نسکوییک
- دلقک مک دونالد
- عروسک‌های جام جهانی فوتبال
- بابا برقی
مسکات (Mascot) برند چیست؟
مسکات برند شخصیت انحصاری یک کسب‌وکار است که آن را به مخاطبین معرفی می‌کند. درواقع این المان به کسب‌وکارها وجهه انسانی می‌دهد تا مخاطبین بهتر و آسان‌تر بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. شخصیت پردازی مسکات مطابق با هویت کسب‌وکار شما انجام می‌شود و می‌تواند یک المان کاملا جدید باشد. ساخت مسکات را میتوان راهی بسیار هوشمندانه برای ایجاد هویت کسب‌وکار و یک بازاریابی انحصاری دانست. شما می‌توانید از مسکات در لوگو، وب‌سایت و صفحات شبکه‌های اجتماعی خود استفاده کنید.
از انواع مسکات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انسانی: در این دسته‌بندی مسکات‌هایی قرار می‌گیرند که ظاهری کاملا انسانی دارند. از مشهورترین آن‌ها میتوان به مسکات کی اف سی اشاره کرد
- حیوانی: یکی از محبوب‌ترین انواع مسکاتها که در کشورهای آسیایی بسیار مشهور هستند. خرس کارتونی ایران رادیاتور، میمون چی توز، خرگوش نسکوییک و … در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند
- فانتزی: به مسکات‌هایی گفته می‌شود که توسط کسب‌وکارها خلق می‌شوند. برای مثال عروسک کمپانی لاستیک‌سازی میشلن و مسکات شرکت شکلات‌سازی ام اند ام (M&M) در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند
مسکات در برندسازی چه کاربردی دارد؟
تاثیر مسکات در برندسازی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. برای مثال یک میمون زرد رنگ را روی یک موتور تصور کنید؛ قطعا اولین چیزی که در ذهن شما شکل می‌گیرد شرکت چی توز و میمون بازیگوش آن است. درواقع این نماد به شما کمک می‌کند تا در ذهن مخاطبین و مشتریانتان برای همیشه حک شوید. برخی دیگر از کاربردهای مسکات در این حوزه به شرح زیر هستند:
- تقویت هویت کسب‌وکار: شما با خلق این المان می‌توانید هویت کسب‌وکارتان را به‌خوبی تقویت کنید. چرا که با استفاده از این المان، مخاطبینتان دقیقا می‌دانند که شما چه ارزش‌هایی را ارائه می‌دهید و در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کنید. برای مثال دلقک مک دونالد نشان‌دهنده این بود که این فست‌فود زنجیره‌ای مکانی محبوب برای کودکان است
- جلب توجه مخاطبین بدون بیان یک کلمه: همان‌طور که اشاره شد، مسکاتها می‌توانند در حوزه تبلیغات جادو کنند. درواقع شما با استفاده از این المان‌ها می‌توانید بدون بیان یک کلمه، نظر مخاطبینتان را جلب کنید. برای مثال استفاده از عروسک‌های بامزه در تبلیغات سطح شهر یا در تلویزیون باعث می‌شود که بسیاری از افراد جذب معرفی محصول یا کسب‌وکار شما شوند
- افزایش تعامل مخاطبین: اگر شما بتوانید تعامل بیشتری با مخاطبین کسب‌وکار خود داشته باشید، فروش بیشتری خواهید داشت. یکی از راه‌های افزایش تعامل، استفاده از مسکات برند است. چرا که مشتریان شما اعتماد بیشتری به کسب‌وکارتان خواهند داشت. دلیل اصلی این امر این است که این المان جلوه‌ای انسانی به کسب‌وکار شما می‌دهد
- ایجاد ارتباط عاطفی با مخاطبین: نباید فراموش کرد که بسیاری از افراد از جمله کودکان با مسکاتها ارتباط عاطفی برقرار می‌کنند. به همین خاطر یکی از مزایای استفاده از این المان در بازاریابی این نکته مهم است
- ایجاد تمایز با رقبا: در صورت خلق یک مسکات، شما با ده‌ها کسب‌وکار رقیب خود متمایز می‌شوید که یک مزیت رقابتی بسیار مهم به‌شمار می‌آید
برخی از مشهورترین مسکاتها در دنیای بازاریابی
بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ از مسکات برای معرفی خود یا محصولاتشان استفاده می‌کنند. البته باید اشاره کرد که استفاده از این المان در کشورهای آسیایی مانند ایران، چین، ژاپن، تایلند و … محبوبیت بیشتری دارد. برای مثال بسیاری از کسب‌وکارهای ایرانی مانند داروگر، چی توز و ایران رادیاتور سال‌هاست که از این المان برای جلب نظر مخاطبین ایرانی استفاده می‌کنند.
برخی از مشهورترین مسکاتها عبارت‌اند از:
- کی اف سی: نماد کی اف سی، چهره بنیان‌گذار این فست‌فود زنجیره‌ای یعنی کلنل هارلند پیتر ساندرز است. در تمام کشورهای جهان، کمپانی کی اف سی با این نماد شناخته می‌شود و به همین خاطر میتوان آن را یکی از موفق‌ترین مسکاتها دانست
- داروگر: کمپانی داروگر در اوایل دهه هشتاد شمسی با هدف تحول در بازاریابی خود به سراغ خلق یک مسکات رفت. داروگر یک عروسک قورباغه را طراحی کرد که در تبلیغات این شرکت از آن استفاده می‌شد. این عروسک توانست میزان فروش محصولات داروگر را چندین برابر کند
- چی توز: شرکت چی توز از یک میمون بازیگوش به‌عنوان مسکات خود استفاده می‌کند که میتوان آن را مشهورترین این المان کسب‌وکارهای ایرانی دانست
- ایران رادیاتور: قطعا در تبلیغات تلویزیونی خرس کارتونی شرکت ایران رادیاتور را دیده‌اید. یک عروسک بامزه با صدایی جذاب که در تبلیغات این شرکت آواز می‌خواند. خرس ایران رادیاتور را میتوان یکی از مسکات‌های موفق در ایران دانست
- میشلن: یکی از مشهورترین مسکاتها در جهان که در ایران نیز به‌خوبی شناخته شده است، عروسک سفید و لاستیکی کمپانی لاستیک‌سازی میشلن است. این عروسک از گذشته تا به امروز به‌عنوان نماد اصلی این کمپانی آلمانی شناخته می‌شود و شهرتی جهانی دارد
مقایسه Mascot با دیگر روش‌های بازاریابی
قطعا برای شما این سوال پیش آمده است که آیا خلق مسکات و استفاده از آن یک روش بازاریابی موثر است یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال، به سراغ مقایسه مسکات ایران رادیاتور و یکی از مشهورترین کمپین‌های تبلیغاتی در ایران یعنی استند تبلیغاتی شرکت کاسترول که از ماکت شخصیت دیوید بکهام استفاده کرد می‌رویم. در جدول زیر این دو روش را مقایسه می‌کنیم.
| مسکات ایران رادیاتور | استند شرکت کاسترول | |
| چشم‌انداز | بلندمدت | کوتاه‌مدت |
| هزینه | کم (متناسب با بودجه تبلیغاتی) | زیاد (به دلیل هزینه بالای تبلیغات محیطی) |
| تاثیرگذاری | بالا (به دلیل ایجاد ارتباط عاطفی با مخاطبین) | متوسط (به دلیل زنده نبودن کاراکتر) |
| یادسپاری | بالا (شخصیت زنده) | متوسط (هدف کمپین تبلیغاتی کوتاه‌مدت است) |
طراحی مسکات باید مطابق با هویت و ارزش‌های کسب‌وکار شما انجام شود
بسیاری از کسب‌وکارهایی که در مناطق مختلف جهان شناخته شده هستند، از مسکاتها برای معرفی خود و محصولاتشان استفاده می‌کنند. چرا که این المان‌ها تاثیرگذاری بالایی روی مخاطبین دارند، یادسپاری آن‌ها بسیار بالاست و به‌خوبی می‌توانند هویت یک کسب‌وکار را به تصویر بکشند.
سوالات متداول
مشهورترین مسکاتها در ایران و جهان کدام هستند؟
از مشهورترین مسکاتها در ایران و جهان میتوان به عروسک لاستیک میشلن، لوگوی کی اف سی، خرس کارتونی ایران رادیاتور، میمون چی توز و دلقک مک دونالد اشاره کرد.
از مسکات در چه کسب‌وکارهایی میتوان استفاده کرد؟
محدودیتی در این زمینه وجود ندارد فقط باید نوع از مسکات را انتخاب کنید که با موضوع و هویت برند شما هماهنگی داشته باشد.
چطور می‌توانم یک مسکات داشته باشم؟
باید با یک مجموعه دیجتال برندینگ مثل محتوانت در ارتباط باشید تا پس از ارزیابی برند شما، مسکات اختصاصی شما را طراحی کنند.